Ana içeriğe atla
BUZUL UYDU ENCELADUS'TA YER ALTI DENİZİ BULUNUYOR
Satürn'ün buzul uydusu Enceladus, uluslararası Cassini uzay aracına göre sıvı sudan oluşan bir yeraltı denizi bulunuyor. 2005'te uydunun güney kutbunda 'kaplan çizgisi' kırklardan fışkıran su buharı ve buz bulutları keşfedildiğinden beri 500 km çaplı Enceladus'un iç yapısını anlamak, Cassini'nin öncelikli görevi olmuştur. Jetlerin (fışkırma) sonraki gözlemleri, uydunun diğer bölgeleri ile karşılaştırıldığında nispeten sıcak ve tuzlu olduğunu gösterdi. Bunlar, yüzeyin altında sıvı su olduğunun güçlü kanıtlarıdır. Ama şimdi, gezegen bilimcilerin Cassini'nin radyo bilim deneyini kullanarak esrarengiz uydunun içini doğrudan araştırmaları mümkün olmuştur. Uzay aracı, 2010 ve 2012'de üç ayrı durumda, iki kez güney yarıküre üzerinden ve bir kez kuzey yarıküre üzerinden, Enceladus'un 100 km içinden geçti.
Alçaktan uçuşlar boyunca Cassini, uydunun çekimi tarafından hızı değiştirilerek saniyede sadece 0.2-0.3 milimetre rotadan çıktı.
Bu gibi küçük sapmalar, uzay aracının Dünya'ya geri yansıyan radyo sinyallerinde saptanabilir. Bu şekilde Enceladus'un çeşitli çekim ölçümleri yapılabilir. Bu ölçümler daha sonra uydu içindeki kütle dağılımını belirlemek için de kullanılabilir.Örneğin, ortalamadan düşük bir okuma eksik bir kütle ifade ederken, ortalamadan daha yüksek bir çekim bir dağın varlığını düşündürebilir.
Bilimciler Enceladus'ta, 30-40 km aşağıda bazı pozitiflikler eşliğinde güney kutbunun yüzeyinde negatif kütle anormallikleri ölçtüler.
Science'de yayınlanan sonuçların başyazarı Luciano Iess "Bu şekilde uzay aracının hareketini analiz ederek ve uydunun topoğrafyasını dikkate alarak, Cassini'nin kamerası ile Enceladus'un iç yapısını görebileceğimizi" söylüyor."Uzay aracının tedirginlikleri, basitçe uydunun sahip olduğu asimetrik iç yapıyla açıklanabilir. Bir buz kabuğu güney yarımkürenin yaklaşık 30-40 km derinliklerinde sıvı suyu örter."Yerçekimi verileri küresel bir okyanusu kabul etmezken, Güney kutbundan 50 derece güney enlemine uzanan bölgesel bir deniz, kaplan çizgileri etrafında gözlenen yüksek yerel sıcaklıklar ve uydunun topoğrafyası ile tutarlıdır.ESA'nın Cassini projesi bilim adamı Nicolas Altobelli "Bu deney, bu ilginç uyduda bulut oluşumunu anlamaya doğru önemli yeni bilgiler sağlar" diyor.
Yorumlar
Yorum Gönder