ASTEROİT KUŞAĞI'NIN CÜCE GEZEGENİ CERES'TE BUZ VOLKANI GÖRÜLDÜ




Ahuna Mons., magma yerine su püskürten ve buzdan oluşan bir dağ olanbuz volkanın güneş sistemindeki en iyi örneği. Buz volkanlarırın Plüto'da varlığı muhtemelken, Titan'da da izler görülüyor. Science dergisinde yayımlanan altı belgeden birinde bilim adamları NASA'nın Dawn adlı uzay aracından edindikleri bilgilere göre Ceres'teki bu 4 km uzunluğunda olan tuhaf dağın mühim bir olay olduğunu söylüyorlar. Etraftaki yüzeylerde kraterlerin azlığı, yaklaşık son 200 milyon yıl içerisindeki jeolojik geçmişte olan bir patlamaya işaret ediyor. Araştırmacılar tuzun yer altındaki sıcak olan derin bölgelerde buzun erime noktasını düşürdüğünü ve tuzlu suyun soğuk magma olarak çıktığını ileri sürüyorlar. Ayrıca cüce gezegenin diğer tarafında bulunan 280 km genişliğinde Kerwan adlı bir çarpma havzasının gezegenin içinden şok dalgaları yollayıp patlamayı tetiklemiş olabileceğini de söylüyorlar. Diğer belgeler Dawn takımı ve cüce gezegeni uzaktan izleyen diğer gök bilimciler tarafından zaten rapor edilen Ceres'te donmuş suyun varlığından bahsediyor. Dawn uzay aracı Asteroit kuşağının ikinci en büyük kitlesi olan Vesta'yı keşfinden sonra 2015'te Ceres'in yörüngesinde dönmeye başladı. İkinci bir belge su varlığını gerektiren kil mineralleri için geniş çaplı bir kanıt sunuyor. Başka bir belge ise Ceres'in birçok küçük krater izi barındırmasına rağmen büyük çarpma havzalarının az olduğunu belirtiyor. Araştırmacılar bunu şöyle açıklıyor: Buz ve kaya karışımından oluşan üst kabukta küçük kraterler kolayca oluşabilir. Bu üst kabuğu daha altta olan yoğun bir buz mantosu destekliyor. Bu da en büyük çarpma havzalarının bile zamanla kaybolup gitmesini sağlıyor, tıpkı oyun hamurunun eski haline dönmesi gibi. Ceres'ten gelen bilimsel veriler Dawn aracının son performansı olacak. Görevi yönetenler uzay aracının iyon iticilerini başka bir asteroide gitmesi için kullanmak istediler fakat devam eden gezegen görevleri dolayısıyla bundan vazgeçildi.

Yorumlar